Titanyum
Titanyum bir element olarak yaklaşık 200 yıl önce keşfedildi ancak ticari olarak üretilmeye başlanması 1950 lere rastlar. O dönemde titanyum; çok hafifliği, yüksek mukavemeti ve korozyon direnci nedeniyle jet motorları ve uçak parçaları üretiminde kullanılan yüksek performanslı bir metal olarak çok büyük stratejik öneme sahipti. Günümüzde, bu egzotik uzay çağı metalinin üretimin hacmi yıllık 80 Milyon doları bulmuştur. Titanyum artık üstün özellikleri nedeniyle havacılıktan, medikale, kimya sanayinden savunma sanayine kadar çok geniş bir kullanım alanına sahip bir mühendislik malzemesidir.
Neden Titanyum Alaşımları Tercih Edilmeli?
Titanyum ve titanyum alaşımları, havacılık, kimya, enerji, denizcilik gibi birçok sektörün kritik ihtiyaçlarına çözüm üretecek gerekli mekanik, fiziksel ve korozyon direnci özelliklerini bir arada sunarlar
Üstün Özellikleri
- Yüksek mukavemet-yoğunluk oranı (yüksek yapısal yeterlilik),
- Düşük özkütle ( Kabaca çelik, nikel ve bakırın yarısı kadar),
- Mükemmel korozyon direnci (klorid, deniz suyu, oksitleyici ve asidik ortamlara çok yüksek direnç),
- Çok üstün yüksek sıcaklık özellikleri (600 C sıcaklığa kadar)
Ti̇tanyum Alaşımlarının Di̇ğer Çeki̇ci̇ Özelli̇kleri̇
- Mükemmel erezyon ve erezyon korozyonu dayanımı
- Hava ve klorid ortamlarında yüksek yorulma dayanımı
- Hava ve klorid ortamlarında yüksek kırılma tokluğu
- Düşük esneklik katsayısı
- Düşük termal genleşme katsayısı
- Yüksek erime noktası
- Antimanyetiktir
- Yüksek yapısal darbe dayanımı
- Anti-toksik, anti-alerjik ve tamamen biyouyumlu
- Mükemmel dondurucu soğuk mekanik özellikleri
Korozyon Direnci
Titanyum alaşımları, yüzeylerinde bulunan ince, görünmez ama oldukça koruyucu bir okist film tabakası ile çok çeşitli kimyasal ortama karşı mükemmel direnç gösterirler. Bu film tabakası genellikle; bulunduğu ortamda su ve oksijen (nem) den en küçük bir iz bile varsa ve mekanik olarak hasar görürse aniden ve kendiliğinden kendini iyileştiren, oldukça kararlı, yapışkan ve kimyasal olarak durağan olan TiO2 tir. Bu koruma işlemi, hafif aşındırıcı ortamlardan çok ağır oksitleyici ortamlara, çok yüksek asidik şartlardan, orta düzey alkali koşullara kadar, devam eder. Titanyum genel olarak, sulu kloridler, diğer halidler, sulu halojenler, yüksek asidik oksitleyici çözeltilerde yerel saldırılara ve gerilim korozyonuna karşı çok dayanıklıdır.
Tek faz ve tek faza yakın titanyum alfa alaşımları yüksek kaynak kabiliyeti sergilerler. Genel olarak bu grupta yer alan alaşımların yüksek alüminyum içeriklerinden dolayı 316 – 593 C sıcaklık aralığında mükemmel mukavemet özellikleri ve oksidasyon direnci gösterirler. Alfa alaşımları, mekanik özelliklerini yükseltmek için ısıl işleme tabi tutulamazlar.
Beta-dengeleyici alaşım elementlerinin kontrollü kullanımı beta fazının, oda sıcaklığına kadar, beta transus sıcaklığının altında da devam etmesine sebep olarak, iki fazlı bir sistemle sonuçlanır. Çok az miktardaki beta dengeleyicileri bile oda sıcaklığında beta fazını dengeleyeceklerdir. Yüksek miktarda alfa dengeleyicileri ve az bir miktarda beta dengeleyicileri ile tasarlanan alaşımları alfa-beta alaşımlarıdır ve genellikler yüksek alfa veya alfaya yakın alaşımlar olarak adlandırılırlar.
Yüksek miktarda beta dengeleyicileri eklendiğinde, oda sıcaklığında yüksek oranda beta fazı sürdürülür. Bu tür iki fazlı titanyum alaşımları, önemli ölçüde ısıl işlem ile sertleştirilebilir.
Bu gruptaki titanyum alaşımlarındaki yüksek beta dengeleyici elementlerin oranı çözeltide tavlamadan sonra yarı kararlı beta olan bir mikro yapıya sebep olurlar. Kapsamlı sertleştirme, yaşlandırma sırasında alfanın çökelmesiyle oluşur.